از طنزهای ترکمنی «تراکتور سواری»

فراخوان مقالەگذشتە، حال و آیندە ایران چند ملتی

پس از قریب  یک قرن از تاسیس یک دولت ملت متمرکز و  استراتژیهای سیستماتیک یکسان سازی و یا فارس‌سازی این واحد سیاسی از طریق تحمیل فرهنگ، زبان و تاریخ اتنیسیتە حاکم در ایران، وضعیت کنونی نشان میدهد کە این روند فارس‌سازی  با چالشهای بسیار بزرگی مواجە شدە است. اگرچە کشور ایران – تحت رژیمهای خودکامە و سرکوبگر پهلویها و جمهوری اسلامی- دارای نیروهای نظامی و -تا اندازەای هم- نهادهای اداری قوی بودە، اما بە طور کامل در حذف واقعیت چندملتی این واحد سیاسی شکست خوردەاست. لذا دولت مدرن در ایران نه تنها نتوانستەاست کە باعث ایجاد صلح و همزیستی در این واحد سیاسی بشود، بلکە در نگاه ساکنان غیر فارس آن بە طور کماکان بە شیوەای بنیادین غیر مشروع بودە و هست. 

«ترکمن عایال آیدیم چی مهری – یاشاسین ترکمن صحرا»

در شهرستان گنبد کاوس سینما سعدی تخریب شد!

سینما سعدی به عنوان یکی از نمادهای فرهنگی و هنری گنبدکاووس تخریب شد.
سینما سعدی در سال های پیش از انقلاب یکی از فعال ترین مراکز هنری استان مازندران و حتی کشور محسوب میشد.
استقبال مردم به ویژه جوانان و صف های طولانی در مقابل درب سینما سعدی از خاطرات فراموش نشدنی و نوستالژیک جوانان دهه ۳۰ و ۴۰ محسوب می شود.

آقایان! تأخیر بیش از این به نفع جنبش نیست. بخش پایانی

درباره تشکل مستقل و رهبری جنبش

دوران مهاجرت

2021-04-19

مرکز مطالعات تورکمن- این بار “رفقا” از تاشکنت به میان مهاجرین تورکمن مقیم چارجو آمده به “ارشاد” مشغول می شوند. سرپیچی از دستورات تشکیلاتی جزو گناهان کبیره بود و چشم و گوش آنها بودن جزو افتخار و البته ارتقاء به مرکزیت با طناب پوسیده آنان جزو آمال و آرزوها…یعنی در یک کلام کسی بفکر تشکیل یک تشکل منسجم و ملی و مستقل نبود. در این وسط با عنوان “بازسازی کانون” هئیتی را براه انداختند تاچند صباحی فعالین را به انشقاق و انشعاب و دودستگی وادارند و این انشقاق و چند دستگی بعداز مهاجرت دوم- مهاجرت به اروپا بیشتر خودنمائی کرد که تابه امروز ادامه دارد. قبل از پرداختن به مسئلۀ تشکل و رهبری جنبش در دوران مهاجرت لازم می بینیم کمی به عقب برگردیم. از گروه 20 نفری دستگیرشدگان سال 1350 تنها تعداد کمی بعدها به صف کانون و ستاد پیوستند که این یا تمایل خود آنها بود یا بعلت عدم خواست شان در صف چریکهای فدائی قرار گرفتن بود و یا ضعف رهبران آن دورۀ جنبش بود که نتوانست تعداد بیشتری از روشنفکران تورکمن را در صف خود جمع کند، در صورتیکه در اجتماع گستردۀ شاعران و نویسندگان تورکمن در بهمن 1357 نویسندگان و شاعران معروف تورکمن صحرا از مرحوم قلیچ تقانی گرفته تا ستار سوقی و … که می توانستند با جذب شدن در صف جنبش (کانون و ستاد) تأثیر بسزائی در روند تعمیق جنبش داشته باشند ولی متاسفانه رهبران جنبش اوائل انقلاب بجای جذب اینان بیشتر بفکر رفاقت با رفقای اعزامی بودند. مرحوم دکتر بردی آهنگری که تا پایان جنگ تحمیلی اول بعنوان سخنگو به مطبوعات رسمی بیانات می دادند و یا دکتر سیدنظر سیدی که دائما در صحنه بودند که دستگیر و به پادگان نوده منتقل شد.

یارمِضان آیتماق

از مجموعه طنزهای ترکمنی

بازنگری قرارداد ۲٥ ساله ایران و چین از دیدگاه برخی از رسانه های آلمان

چهارشنبه, آوریل 14, 2021

مترجم: ترجمه و تلخیص: پیام

جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین شنبه 27 مارس 2021 یک پیمان همکاری استراتژیک برای مدت 25 سال در تهران امضا کردند. این توافقنامه راه را برای سرمایه گذاری میلیاردی چین هموار می کند. در مقابل، از ایران می خواهد که نفت را با قیمت پایین برایش تأمین کند.

همچنین در این قرارداد همکاری نظامی نیز برنامه ریزی شده است و ایران می خواهد بدین طریق، خود را از زیر فشار تحریم های ایالات متحده خلاص کند.چین با چنین قراردادهایی روشن می سازد كه آمادگی دارد در دیپلماسی منطقه ای در خاورمیانه نقشی پیشرو داشته باشد.

۲۵ فروردين ۱۴۰۰

جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین ، کشورهایی هستند که ایالات متحده با هردوشان بنوعی مشکل دارد. این دو کشور توافق نامه ای را در تهران امضا کردند که این معامله از تابستان گذشته به شدت مورد بحث و گفتگو بود و از سال 2016 که رئیس جمهور چین از پایتخت ایران بازدید کرد ، در دست بررسی بوده است. این قرارداد بین وزرای خارجه ایران و چین، محمدجواد ظریف و وانگ یی ، در تهران به امضا طرفین رسید. پیمانی که رسانه های چینی آن را «همکاری استراتژیک در زمینه سیاسی و اقتصادی» توصیف می کنند.

400 میلیارد دلار سرمایه گذاری چین در جمهوری اسلامی در ازای تأمین نفت ارزان، تنها راهی برای برداشتن نسبی تحریم های ایالات متحده، كه اقتصاد ایران را به رکود کشانده، نیست، بلکه این معامله نشان می دهد که ایران قادر به مقابله و مقاومت در برابر محاصره خفقان آور اعمال شده، است.

آقایان! تأخیر بیش از این به نفع جنبش نیست. بخش سوم

جنبش سالهای 1360—1350

2021-04-14

مرکز مطالعات تورکمن- در تمامی دوران یازده ماهۀ فعالیت “ستاد” و “کانون” در تورکمنصحرا که بدرستی از آن بعنوان “حاکمیت دوگانه” یاد می شود، متاسفانه ماه به ماه از رنگ استقلال سیاسی تشکل های سیاسی — کانون و ستاد— کاسته شده تحکم جریانان “پیشگام” و تجمع های پارالل چریکها شدت می یافت. کانون بجز انتشار چندین اعلامیه، کاربرد چندانی نداشت ولی “رقیب” آن “پیشگام” وابسته به چریکها بیشتر در صحنه سیاسی ظاهر می شد. ستاد نیز بجای فراروئی به یک حزب مستقل، بعنوان نماینده دهقانان باقی ماند در صورتیکه این دو تشکل—کانون و ستاد— می توانست در صورت داشتن رهبری قاطع و مستقل، به صورت حزب مستقل در صحنه سیاسی ملت تورکمن شکل می گرفت. که متأسفانه مثل ادوار گذشته آکتورهای صحنه سیاسی تورکمن صحرا از این فرصت طلائی نتوانستند بدرستی استفاده کنند.

در دو بخش گذشته به منظور فراگیری از تجربیات تاریخی در مورد فقدان تشکل منسجم و رهبری قاطع در سیر مبارزاتی ملتمان به حوادث دوران جمهوریخواهی و سالهای بعداز سقوط دیکتاتوری رضاشاه اشاره کردیم و اینک کمی به حوادث و رویدادهای دوران محمدرضا بار دیگر از منظر جنبش دهقانی مکث می کنیم تا در ادامه بتوانیم حوادث بعداز انقلاب اسلامی را ترسیم نمائیم.

باز هم سخنی کوتاه ……

رشید آهنگری

آقای آرنه گلی در جواب این سوال که: » برداشت ایشان از «جمهوریت» دوران عثمان آخوند چیست و چگونه تعبیری از آن دارند.؟» بجای توضیح مؤلفه های ساختاری و نوع تفکر تشکیل دهنده آن، اشارات ایشان بیشتر بر محور خواست شعارگونه دور زده است. بطور مثال : » به صدای بلند می گفتند: ما جمهوریت می خواهیم: » و دوباه پایینتر تکرار میکنند که «ماها جمهوریت را می خواهیم و از این کار هم دست بردار نبوده و نیستیم.»  و یا اشاره میفرمایند که؛ «در تورکمن صحرا عثمان آخون و سرداران جنبش با ارسال تلگراف به تهران برپایی جنبش جمهوری را اعلام کرده.»

در اين توضيح ايشان نمیتوان اثری از چارچوب مدون شده برنامه و یا پلاتفورمی که بتوان از بطن آن نوع و محتوای تفکر جمهوری خواهی این گروه از مبارزین را انعکاس داده باشند، یافت. تا بتوانیم آنرا تدقیق یا آنرا مورد مطالعه و یا مورد بررسی قرار بدهیم. 

ترکمن آیدیمی ترکمن باخشی شیخی پنق دان

دانش‌آموختگان مبارز ترکمن

عبدالکریم ارمشی

پس از شکست قیام استبداد ستیزانه ترکمن‌ها به رهبری عثمان آخوند در سال 1304 ترکمن صحرا به یکی از تاریکترین‌ترین دوران خود وارد گردید. اسکان اجباری عشایر ترکمن، بیگاری وسپس مبارزه با آگاهی ملی و شعائر قومی مذهبی در دستور کار عوامل رضاخان در منطقه قرارگرفت. منطقه‌ای که در حکومت نظامی قرار داشته و ورود و خروج افراد به منطقه تنها با اجازه فرمانداری نظامی ممکن بود. در این شرایط رضاخان  و عواملش در منطقه برای از بین بردن روحیه مبارزه طلبانه ترکمن‌ها و هضم فرهنگ و منش ترکمن در فرهنگ غالب به پیاده کردن برنامه‌هایی پرداختندکه افکار شوونیستی و پان فارسیستی در آن موج می‌زد، از جمله این که دست به ایجاد مدارسی به شکل نوین زدندکه هرچند در دراز مدت موجب بالا رفتن سطح دانش و بینش مردم منطقه گردید اما اساساً در جهت تربیت نونهالان ترکمن بر طبق برنامه‌های حکومت پهلوی و تبدیل آنان به افرادی بی‌هویت و مستحل شده در قومیت فارس بود تا بدین ترتیب مسئله ترکمن‌صحرا و تفاوت‌های فرهنگی مذهبی و… آن از دیگر نقاط ایران را از ریشه حل نمایند. این مدارس اصولاً به صورت پادگان کودکان اداره می‌گردید و دانش‌آموزان به‌خاطر کوچکترین خطایی سخت مورد تنبیه قرار گرفته و مجازات می‌شدند. حرف زدن به زبان ترکمنی به‌شدت ممنوع بوده و مجازات سختی داشته است.

در تورکمن صحرا جنبش جمهوریخواهی شکل گرفت!

آرنه گلی
قبل از هر چیز به آقای رشید آهنگری که نزدیک به یک دهه به تنهایی و بدون هیچگونه چشمداشتی وبلاگ «گفتمان ترکمن» را مدیریت می کنند تبریک می گویم.
و اما در مورد درک بنده از جنبش جمهوریت که گویا در یک جامعۀ فئودالی و خانخانی چنین حرکتی و صحبتی از حقوق مردم نمی توان کرد…
بله، درسته و به همین خاطر است که جنبش های اوائل قرن بیستم در همسایگی ما همگی برای گذار از این مرحله عقب مانده سیاسی-اقتصادی و نفی حقوق شهروندی، در راستای برپائی سیستم جمهوری نوین و مدرن شکل گرفت. در ایران شیخ محمد خیابانی این جنبش را تحت عنوان آزادستان در تبریز شروع کرد، میرزاکوچک خان جمهوری گیلان را سرلوحه اهداف خویش قرارداد، در تورکمن صحرا عثمان آخون و سرداران جنبش با ارسال تلگراف به تهران برپایی جنبش جمهوری را اعلام کرده و اضافه کردند که هیچ نیروئی نمی تواند آنها را از این کار بازدارد. (رجوع شود به کتاب مخابرات استراباد- مقصودلو. ج دوم. نشر تاریخ ایران.)
آپریل ۱۹۲۴ در باب خبر سوارهای تراکمه که به استراباد آمدند و در تلگرافخانه جمع شده به طهران تلگرافی نمودند که ماها صريحا به دولت و به مجلس شورای ملی تلگراف می نمائیم. از ظهر الى غروب در تلگرافخانه بودند و نمی گذاردند کسی داخل در تلگرافخانه بشود یا آنکه از آنجا خارج بشود. چند نفر تراکمه که در بیرون تلگرافخانه بودند به صدای بلند می گفتند: ما جمهوریت می خواهیم: متن کوتاه خبر:
«در باب جمهوریت
تلگرافی حضرات تراكمه طایفه جعفربائی به طهران نموده اند که ماها جمهوریت را می خواهیم و از این کار هم دست بردار نبوده و نیستیم.»

تاملی کوتاه بر نوشته آقای آرنه گلی!

رشید آهنگری

آقای آرنه گلی با طرح این سوال که «جنبش ملی و حق طلبانۀ ما که بیش از یکصد سال از اوج و حضیض آن می گذرد …. متأسفانه نتوانسته است تابه امروز به آمال ها و آماج هایش نائل آید. چرا؟» روی یکی از موضوعات و معضلات مهم و تاریخی ملتمان انگشت گذاشته است. اما محتوای مجموعه پرداخت و تحلیل و بررسیهایش سوالهای بسیاری را پیش میکشد.

اما قبل از ورود به متن نوشته، میخواهم در اینجا توجه آقای گلی را به یک سوال جلب بکنم که منظور و نوع برداشت ایشان از «جمهوریت» دوران عثمان آخوند چیست و چگونه تعبیری از آن دارند.؟ چونکه حتی بنا به ادعای خود آقای گلی پایه و اساس مناسبات اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی دوران تاریخی عثمان آخوند برآمدی از ساختار فئودالی و خان خانی بوده است. نظامی که مردم در چارچوب و در معنای رعیت تعریف میشوند. در چنین نظام و ساختاری نمیتوان صحبت از مردم و حقوق مردم در معنای توضیحگرانه نظم و نظام جمهوری نمود. چراکه ؛ «جمهوری طرز حکومتى است که بر اساس دموکراسى یا غیر دموکراسى، مردم آن، حق حاکمیت بر سرنوشت اجتماعى خودشان را به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم از طریق زمام‌دارانى که با رضایت و رأى مستقیم یا غیرمستقیم آنان به گونه‌اى که توارث در آن دخالتى نداشته باشد تعیین و آنان نیز اقتدارات معین قانونى خود را در یک مدت محدود و تحت نظارت آنان اعمال مى‌نمایند.» است.

آقایان! تأخیر بیش از این به نفع جنبش نیست. بخش دوم

رهبری و تشکل سیاسی: سالهای 1320 ببعد

2021-04-11

مرکز مطالعات تورکمن

با تأسیس “کمیتۀ ایالتی گرگان و دشت” حزب توده و اعزام احمد قاسمی بعنوان رهبر، جنب و جوش سیاسی در تورکمنصحرا به اوج خود می رسد مخصوصا با گشایش دفتر حزب در ساختمان دوطبقه و بزرگ در گنبدقابوس و متینگهای تقریبا هر روزه در شهرهای کومیش تپه، بندرتورکمن، آق قالا… هیجانات سیاسی به مرحله ای میرسد که حکومت نخست وزیر قوام برای آرام کردن و یا بدست گرفتن رهبری جنبش به هر اقدامی دست می زند. قوام با ایجاد “حزب دمکرات” نخستین ضربه را به جنبش در حال رشد تورکمن ها زد،  جنبش سالهای 1356—1316 حکومت مرکزی رضاشاهی پس از اشغال نظامی تورکمن صحرا  در مرحلۀ نخست به سرکوبی هر نوع جنبش اعتراضی، حتی نمادهای ملی دست یازید، با بسته شدن کامل مرز ارتباط بین تورکمن های دوسوی مرز قطع گردید و بدین ترتیب کمترین نسیم آزادی که می توانست پس از تشکیل جمهوری تورکمنستان بعنوان اولین دولت بنام خود تورکمنها، در میان آزاد اندیشان جنوب راه یابد، گرفته شد. حکومت رضاشاهی در مرحله بعدی به سیستم اقتصادی تورکمنها ضربه زد؛ زمین های کشاورزی غصب و تحت نظارت اداره املاک قرار گرفت،

فریادی از دل سخن که ما ….

ارسالی از خواننده ای محترم

اعتراض به توافق نامه ۲۵ ساله ایران و دولت چین

بعد ازطی شش سال گفتگو با نظارت مستقیم علی خامنه ای، در هفتم فروردین 1400 سند همکاری‌ ٢٥ ساله بین دو کشور ایران و چین در قالب تفاهم نامه به امضای طرفین رسید.

توافق نامه ای که متن و محتوای آن از طرف جمهوری اسلامی ایران در پرده ای از ابهام گذاشته شده است. این امر  داوری و قضاوت حقیقی و حقوقی پیرامون مفاد آن را مشکل ساخته، و به نگرانی های مردم و شکل گیری سوالات متعددی نسبت به محتوای آین توافق نامه دامن زده و میزند.

علل و زمینه های عقد چنین توافقی را در اقتصاد رو به زوال کشور، فساد دولتی و خفقان گسترده سیاسی و اجتماعی و نارضایتی فزاینده داخلی از یک سو و انزوای جمهوری اسلامی در صحنه بین المللی در اثر سیاست خارجی به غایت نادرست و تحریم امریکا جستجو کرد. جمهوری اسلامی راه بقا و ادامه حکومت خود را در غلتیدن به دامن ابر قدرت چین می جوید. طبیعی است که این وضعیت چانه‌زنی را از طرف ایران به حداقل ممکن تنزل می دهد.

آقایان! تأخیر بیش از این به نفع جنبش ملی تورکمن نیست. بخش اول

مسئلۀ تشکل و رهبری

2021-04-10

مرکز مطالعات تورکمن–در مورد علت شکست این جنبش تحلیل های گوناگونی برشته تحریر در آمد؛ عدم وجود یک حزب و یا تشکل منسجم برای گرد آوردن هرچه بیشتر نیروها، نبود استراتژی و تاکتیک درست، عدم وجود رهبری قاطع و پیگیر، کمبود سلاح، عدم حمایت سراسری… که هرکدام از این دلایل به نوبۀ خویش درست و شایان توجه است که ما در این بحث به دو پدیدۀ “تشکل” و “رهبری” بیشتر تأکید می کنیم چرا که این پدیده امروزه نیز گریبانگیر جنبش ملی ما می باشد.

ضرب المثل معروفی است که می گوید: «تورکمنی سؤوش میدانئندا دأل، دینگه آلداو، مکیر بیلن یئنگیپ بولار » ترجمه اش «تورکمن را در میدان نبرد نمی توان شکست داد، مگر به مکر و حیله» این ضرب المثل ورد زبان سرکردگان قشون قاجاری بود. تنها راه به تسلیم واداشتن این ملت را گفتگو و مذاکره و پیشنهادهای فریبانه می دانستند که بقول خودشان دمی از “شر ترکمان” خلاص شد.

در ادامه بیداری و آگاهی ملی این بار معرفی گالیکش

ترکمنصحرا
از جمله مناطق ترکمن نشینی که بدلیل مهاجرتها و سیاست های آسیمیلاسیون هویت ترکمنی خود را از دست داده گالیکش میباشد. برغم اینکه دولت مرکزی تلاش وافر نموده تا با تبعیض و بی عدالتی ترکمن‌ها را نادیده بگیرد. اما کماکان در این شهرستان نو بنیاد دو دهستان آن ترکمن نشین میباشد. دهستان قراولان و دهستان ینقاق مناطق ترکمن نشینی هستند. که به منظور تقلیل رای ترکمن ها در راستای رقیق سازی و کاهش نمایندگان ترکمن در مجلس عامدانه و با تقسیم بندی های غیر کارشناسی به گالیکش واگذار گردید.

معاهده چین – ایران، تغییر دهنده بازی (۲)

بخش دوم- چین خود را درسمت درست تاریخ قرار می دهد

جمعه, آوریل 9, 2021

در واقع فاکتور» X» درباره امنیت و همکاری نظامی تحت پیمان چین – ایران است. دوگانگی دو طرف در مورد موضوع اهمیی ندارد، اگر تنش های بین امریکا- ایران عمیق تر شود، تهران با توجه به مزیت دو جانبه ، دادن اجازه دسترسی گهگاهی چین ( و روسیه) به پایگاه های آن در خلیج فارس برای خنثی کردن حضور امریکا را آغاز خواهد کرد. بی تردید، ایران برای انتقال فن آوری نظامی پیشرفته از چین (و روسیه)، زمانی که تحریم امریکا روی چنین معاملاتی در چهارچوب برجام پایان یابد تلاش خواهد کرد.ام. ک. بهادراکومارمترجم: هاتف رحمانی

۲۰ فروردين ۱۴۰۰

وانگ یی، عضو شورای دولتی و وزیر خارجه چین هفته گذشته در گفتگویی اختصاصی با العربیه رویکرد چین به آسیای غربی را با عطف ویژه به تنش ها در خلیج فارس تشریح کرد.

چه‌گونه نژادپرستی ابزاری اساسی برای ماندگاری سرمایه‌داری است؟

ریچارد ولف

ترجمه‌ی شهریار محمودی
06/04/202
سرمایه‌داری امریکا تداوم یافت چرا‌که راه‌حلی برای مشکل اساسی بی‌ثباتی خود که همانا چرخه‌ی ادواری کسب‌وکار است، پیدا کرد. به دلیل این‌که سرمایه‌داری هیچ گاه نتوانست به رکودهای چرخه‌ای و نتایج وحشتناک ‌آن پایان دهد، برای تداوم نیاز داشت که آن نتایج را از لحاظ اجتماعی تا اندازه‌ای قابل‌تحمل کند. بعد از دوران جنگ داخلی، نژادپرستی نظام‌مند در ایالات متحده امریکا دوام یافت، تا اندازه‌ای به این دلیل که به این تحمل‌پذیری کمک کرد. سرمایه‌داری شرایطی فراهم کرد برای بازتولید نژادپرستیِ نظام‌مند و برعکس.

به طور متوسط هرچهار تا هفت سال سرمایه‌داری نزول ایجاد می‌كند («کسادی»، «رکود»، «افول» و «سقوط» واژه‌های متعددی است در توصیف مسأله‌ای که بارها و بارها تکرار می‌شود.) رهبران سیاسی و اقتصاددانان ودیگران مدت‌هاست که به‌دنبال راه چاره برای بی‌ثباتی سرمایه‌داری هستند. هیچ‌گاه چیزی پیدا نکردند. بدین ترتیب سرمایه‌داری تاکنون سه سقوط را در این قرن جدید تجربه کرد (بهار 2000، پاییز 2008 و اکنون در سال 2020).

از میان طنزهای ترکمنی

تندیس مختومقلی فراغی

فعالیت های مدنی ودموکراتیک بخشی از وظایف ماست

یداله بلدی
سامانه های سیاسی که آرمان وآماج های آنان در جهت استقرار دموکراسی و عداللت اجتماعی است برای دستیابی به این آرمان‌ها باید بخشی از وظایف خود را به به فعالیت در نهادهای مدنی و دموکراتیک اختصاص دهند. در اوائل انقلاب سازمان چریکهای فدائی خلق ایران، اولویت وظایف خود را در گسترش تشکیلات و پیوند با طبقه کارگر و همکاری و تقویت نهادهای مدنی و کانون‌های صنفی قرار داده بود؛ اما با تبلیغات زهر آگین حاکمیت علیه نیروهای چپ‌گرا و اعمال نفوذ حزب الهی‌ها در نهادها، کانون‌های صنفی و سندیکاهای کارگری، هرچند که بخشی از کارگران و اعضای فعال کانون‌ها حود عضو و یا هوادار سازمان بودند، اما امکان پیوند و ارتباط و همکاری با این نهادها روز به روز دشوار ترمی‌شد؛ پس از سرکوب جریان‌های سیاسی، تمامی نهادها و سندیکاها به تصرف نیروهای حزب‌الهی در آمد و با تمام تلاشهای کارگران، معلمان و پرستاران که منجر به اخراج و زندانی شدن اعضای فعال این نهادها شد، هنوز نیز نتوانسته اند نهادهای مستقل خود را تشکیل دهند.

«صحبت های جنجالی کارشناس چینی در مورد توافق ایران و چین!»

ریشه ها : تجاوز به دو کودک در شهرستان گنبدکاوس

شهرک سازی در ترکمنصحرا

ترکمنصحرا
بعد از سال ۱۳۴۰ که زابلی ها به طور دسته جمعی به ترکمنصحرا کوچانده شدند. ابتدا به صورت کارگران سازمانها و مزارع در محل کار خود اسکان پیدا کردند. که هر روز بر تعداد آنها افزوده میشد. ۱- به دلیل ادامه کوچ‌ بدون وقفه ۲- زاد و ولد زیاد
رشد تصاعدی و غیر قابل مهار زابلی ها تا به جایی پیش رفت. که یکی از دو نماینده مرکز استان برای چندمین بار یک زابلی است. به طوری که همواره مردم آق قلا که جزئی از حوزه انتخابیه مرکز استان است. از فرستادن یک نماینده به مجلس ناکام هستند. این اقدام رژیم در اصطلاح رقیق سازی آراء نامیده میشود. که مغایر با قوانین تصویبی سازمان ملل است. که مد نظر فعالین حقوقی و مدنی ترکمن‌ها باشد.
بعد از وقوع انقلاب ایران که بر اساس ایدئولوژی شیعی بود. به این مهاجرین دیروز به دلیل اینکه شیعه بودند. فرصتهای شغلی و مالی و…. اختصاص داده شد.

نگاهی به جنگهای گنبد و نقش فدائیان خلق ترکمن و ستاد منحله خلق ترکمن

 گفتمان ترکمنها : انتشار مطلب زیر نه در جهت تآیید آن، بلکه برای آشنایی و تدقیق وقایع و رخدادهایی از دوران تاریخی ترکمنهای ایران برای ارائه واقعیتهای حقیقی آن دوران میباشد. متاسفانه تا کنون جز انتشار نوشتجاتی جزعی و پراکنده که کفایت درک و یا بازتاب دهنده همه جانبه از رویدادهای مذکور نمیباشند، هیچ نوشته ای جامع و معتبر و روشنگرانه ای از درسها و تجارب آن دوران بقلم خود روشنفکران دخیل ارائه و یا انتشار نیافته است. این کمبود و این فضا امکان تحریف و یا دستکاری در حقایق تاریخ ملت ما را ممکن و میسر میسازد

قسمت اول : ریشه یابی تحرکات جریان چپ در گنبد

چکیده :
مقاله پیش رو که در دو قسمت ارائه می شود یکی از رویدادهای مهم روزهای بعد از پیروزی انقلاب اسلامی را روایت می کند. قسمت اول به پیش زمینه های غائله ترکمن صحرا در فروردین 1358  پرداخته است. دراین بخش ضمن آشنایی با زمینه های شکل گیری نارضایتی عمومی در شهرستان گنبدکاووس در دوران حکومت پهلوی، ریشه های تنش در این منطقه بررسی شده است .

مقدمه
برای وارد شدن به بحث رویدادهایی که در آستانه پیروزی انقلاب اسلامی و نخستین ایام پس از آن در شهرستان گنبد و منطقه ترکمن‌صحرا رخ داد و برای بررسی نقش سازمان چریک‌های فدایی خلق و ستاد خلق ترکمن‌ در آن وقایع مهم، ابتدا نگاهی به شرایط پیش از انقلاب در منطقه می کنیم. همچنین به نظر می رسد که تحلیل ماهیت شورش گنبد را نمی توان جدا از تحولاتی بررسی کرد که در اسفند ماه 1357 در کردستان رخ داد. افزون بر آن، تحرکات ضد انقلاب موسوم به حزب جمهوری خلق مسلمان در آذرباییجان یا گروهک خلق عرب درخوزستان یا درگیری های بلوچستان نیز همگی با ماهیتی همانند و در راستای همین رویدادها بود.
1- آشنایی با جغرافیای  طبیعی شهرستان گنبد کاووس
  شهرستان گنبدکاووس با مساحتی بالغ بر 21 کیلومتر مربع در شرق استان گلستان با فاصله 98 کیلومتر از مرکز استان و 500 کیلومتر از پایتخت قراردارد و در مسیر زائران حرم رضوی (ع) با فاصله 480 کیلومتر از مشهد مقدس قرار گرفته است.  این شهرستان ازطرف شمال به جمهوری ترکمنستان، از طرف غرب به شهرستانهای علی آباد، آق قلا و گرگان، و از طرف شرق به شهرستان  کلاله محدود می شود. گنبد یک شهر کوهستانی و جلگه ای به شمار می رود. درحد فاصل بین گرگانرود و نوار مرزی ترکمنستان که در بخش داشلی برون قرار گرفته است، زمین های استپی وسیعی وجود دارد که مهم ترین مراتع قشلاقی آن منطقه به شمار می رود.
آب و هوای گنبد در ارتفاعات آزادشهر و رامیان، معتدل و کوهستانی است و در شمال گرگانرود به سوی مرز ترکمنستان به آب و هوای نیمه بیابانی معتدل و نیمه خشک تبدیل می شود. میزان بارندگی سالانه گنبد نیز از جنوب به شمال و از شرق به غرب کاهش می یابد.
سرشماری عمومی سال 1385، جمعیت شهرستان گنبدکاووس را 325000 نفر شامل اقوام ترکمن ، آذری، خراسانی ،سمنانی ، سیستان وبلوچستانی و شمار اندکی از سایر اقوام نشان می دهد.
پایۀ اقتصاد گنبد بر کشاورزی است و گندم، جو، پنبه و دانه های روغنی در آن کشت می شود. دامداری و صنایع وابسته به کشاورزی نیز رواج دارد. صنایع دستی گنبد را قالی، قالیچه و قارچین تشکیل می دهد. پرورش اسب نیزدر منطقه رایج است. اسب ترکمن معروفیت جهانی دارد. همچنین کارخانه هایی مانند آرد، روغن، پنبه پاک کنی، کنسرو، کمپوت، نئوپان و .. در این شهرستان فعالند.  
نام این شهر در روزگاران کهن، جرجان بوده است و نام گنبد کاووس برای این شهر را در دوران معاصر از بنایی تاریخی در این منطقه برگرفته اند که بلندترین بنای آجری جهان است و به فرمان قابوس ابن وشمگیر یکی از حاکمان آل زیار ساخته شده است. مرکز حکومت وی شهر جرجان قدیم بوده که بر اثر هجوم مغول و تیموریان از بین رفت و شهر فعلی در محل آن بنا شد. نقشۀ اصلی شهر را کارشناسان آلمانی در سال 1313ش طراحی کردند و از نظر شهرسازی ویژگی های خاص خود را دارد.
2- دو مسأله عمده در ترکمن صحرا و شهر گنبد کاووس
بعد از روی کار آمدن رضاخان و با سیاست‌های ظالمانه دربار پهلوی، مهمترین نارضایتی مردم منطقه ترکمن صحرا،  بر دو محور قومیت و غصب زمین متمرکز شد. این دو مسأله با گذشت زمان و گسترش یافتن ظلم و تعدی در عصر پهلوی دوم و از طریق اجرای برنامه‌های سیاسی، نظامی و اقتصادی ویژه آن رژیم در کل کشور و نیز منطقه ترکمن صحرا، حاد‌تر نیز شد و حساسیت‌های مردم، بر اساس آن دو محور شکل گرفت.

همه چیز درباره غائله گنبدکاوس

 گفتمان ترکمنها : انتشار مطلب زیر نه در جهت تآیید آن، بلکه برای آشنایی و تدقیق وقایع و رخدادهایی از دوران تاریخی ترکمنهای ایران برای ارائه واقعیتهای حقیقی آن دوران میباشد. متاسفانه تا کنون جز انتشار نوشتجاتی جزعی و پراکنده که کفایت درک و یا بازتاب دهنده همه جانبه از رویدادهای مذکور نمی باشند، هیچ نوشته ای جامع و معتبر و روشنگرانه ای از درسها و تجارب آن دوران بقلم خود روشنفکران دخیل ارائه و یا انتشار نیافته است. این کمبود و این فضا امکان تحریف و یا دستکاری در حقایق تاریخ ملت ما را ممکن و میسر میسازد.

******************************************

ناآرامی ها در ترکمن صحرا تا بهمن سال 58 ادامه داشت . در سرمای 18 بهمن جمع زیادی از مردم ترکمن اعم از شیعه و سنی در مقابل چریک های فدایی موضع گرفتند و اعلام کردند محال است در سرزمین اسلام ما زنده باشیم و داس و چکش در وسط میدان شهر آویزان شود. مـنطقه ترکمن‌صحرا در شمال ایران یکی از نقاط گریز از مرکز بود که پس از پیروزی انقلاب به عرصه جنگ مسلحانه علیه نظام جمهوری اسلامی تبدیل شد. در این منطقه در طول رژیم پهلوی فئودال‌ها و مزدوران آن‌ها با تکیه‌بر نیروهای نظامی و برخورداری از حمایت و همراهی روحانیون وابسته وحشت زیادی حاکم کرده بودند که کسی جرئت اعتراض به خود نمی‌داد. درنتیجه این جو خفقـان و فقـر فرهنگـی در ترکمن‌صحرا نیز همانند کردستان موج انقلاب بسیار دیرتر از سایرمـناطق وزیـدن گرفـت و وقتی آغاز شد که گروه‌های مارکسیستی، عمدتاً چریک‌های فدایی خلق، جـریان را به دست گرفتـند. از همـان ابـتدا تـلاش کردند تحت عنوان «دفاع از خلق ترکمن» با برانگیختن حس ناسیونالیستی ترکمن‌ها و دامن زدن به اختلافات قوی و مذهبی، تحولات منطقه را به دست‌گیرند. از منشا درگیری‌ها تا تفنگ های دوربین‌دار فدائیان خلق جمعیت ترکمن ایران که عمدتاً در شمال شرق کشور و در هم‌جواری با ترکمنستان قرار دارند، به یک‌میلیون نفر بالغ می‌شود که اغلب از اهل تسنن می‌باشند. در روز ۲۳ بهمن ۵۷ یعنی یک روز پس از پیروزی انقلاب ایران جوانان انقلابی ترکمن به شهربانی گنبد حمله و نیروهای حاضر در پاسگاه را خلع سلاح کردند. در بعدازظهر همان روز چریک‌های فدایی خلق و هواداران آن‌ها به مردم انقلابی مستقر در شهربانی هجوم بردند و خواهان تقسیم سلاح‌ها شدند. چریک‌های فدایی خلق شایعه کرده بودند شیعه‌ها تفنگ را گرفته‌اند و قصد تلافی حمله چماق به دست‌های ترکمن در دوران پهلوی را دارند. در این روزها جریان چپ به رهبری فدائیان خلق به‌شدت در منطقه ترکمن‌صحرا فعال‌شده بود و با تحریک احساسات قومی و نفوذ در بین روستائیان اهداف پشت پرده خود را پیش می‌برد. در نیمه اول اسفندماه ۵۷ خانه فرماندار سابق گنبد برای سازمان‌دهی نیروهای چپ اشغال و به مرکز ستاد خلق ترکمن تبدیل می‌شود. این ستاد طی بیانی‌هایی در خصوص حوادث مشابهی که در سنندج در حال وقوع بود اعلام کرد: «ارتش مسئول وقایع سنندج است. ختم این جنایات بستگی مستقیم به تصفیه ارتش ضد خلقی و ایجاد ارتش خلقی دارد.» این بیانیه نشان داد که میان جدایی‌طلبان مرزی رابطه‌ای‌ای پنهانی وجود دارد، هرچند که همزمانی شورش‌ها و مشابهت رفتار و خواسته‌های شورشیان در مناطق مختلف مرزی از قبیل سیستان و بلوچستان، خوزستان، کردستان و ترکمن‌صحرا، خود مبین همین واقعیت بود. غائله 14 اسفند برای تغییر نام بندرشاه ۱۴ اسفند ۵۷ درگیری مسلحانه‌ای بر سر تغییر نام بند شاه بین نیروهای کمیته انقلاب با هواداران چریک‌های فدایی خلق در بندر ترکمن رخ می‌دهد.

شما چه فکر میکنید؟

رشید آ. : یکی از دوستان پیامی با این مضمون برایم فرستاد که؛

» bu gün tebiät (dogal, natur) güni, Size gutli bolsin , naturiñ goramasini unutmañ.🌱🌷🌻
امروز روز طبیعت است. آنرا تبریک میگویم. لطفن ضرورت حفظ محیط زیست را فراموش نکنید.»

من هم این جوابیه را برایش ارسال نمودم که؛